Op kind gerichte verpakkingen van voedingsmiddelen aan banden

Iedereen kent het wel: de Maya de Bij boterhamworst, de koekjes van Dora, de Minions hagelslag, de Frozen toetjes – als moeder van 2 dochters liggen ze regelmatig in het winkelwagentje. Aan de ene kant is daar niets mis mee, het stimuleert mijn kinderen om ‘s ochtends toch een boterham te eten en ‘s avonds een toetje.  Het is een vorm van reclame die kinderen aanspreekt tot consumptie:

De verantwoordelijkheid voor het omgaan met voedingsreclames ligt enerzijds bij de ouders/verzorgers van kinderen wanneer het gaat om opvoeding en het daadwerkelijk kopen van producten en anderzijds bij de industrie en mediapartijen wanneer het gaat om het voorzien van het voedingsaanbod en de marketing hiervan, zo schrijft de Staatssecretaris van het Ministerie van VWS aan de kamer in zijn brief van 7 december 2016.

Afspraken over kidsmarketing voor levensmiddelen – reclame

De verantwoordelijkheid van industrie en mediapartijen is vastgelegd in de afspraken over voedingsreclame gericht op kinderen in de Reclamecode voor Voedingsmiddelen, artikel 8. Hierin is onder afgesproken dat:

1. er in principe geen reclame zal worden gemaakt gericht op kinderen tot en met 12 jaar, en
2. dat voor reclame voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar een uitzondering bestaat, mits – a. de reclame met een erkende autoriteit tot stand is gekomen of – b. het product voldoet aan specifieke voedingskundige criteria.

De FNLI – Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie – heeft samen met de Reclame Code Commissie onderzoek gedaan in hoeverre de regels worden nageleefd. Het aantal overtredingen lijkt het afgelopen jaar op te lopen.

Licensed characters op levensmiddelen

Verder lijkt de discussie zich uit te breiden. Naast de vraag of reclame gemaakt mag worden, die gericht is op kinderen, wordt al langere tijd de vraag aan de orde gesteld of het gebruik van licensed characters op levensmiddelen wenselijk is. Zet dit niet aan tot een verkeerd of ongewenst consumptiepatroon. Twee supermarktketens hebben al toegezegd niet meer van deze characters gebruik te zullen maken.

De staatssecretaris schrijft hierover:

Ik ben hierover in gesprek gegaan met de FNLI omdat ik het belangrijk vind dat jongeren en hun ouders/verzorgers niet constant in de supermarkt geconfronteerd worden met verleidende reclame op ongezonde producten. De FNLI herkent de kritiek op het gebruik van licensed media characters en heeft in principe besloten om het gebruik van deze characters op de verpakkingen en in de Reclamecode van Voedingsmiddelen op te nemen. Daarmee zou het gebruik van licensed media characters in lijn worden gebracht met de overige regels in de Reclamecode voor Voedingsmiddelen. Wel zal de FNLI nog een toets uitvoeren op mededingingsrechtelijke aspecten en op mogelijke obstakels voor het vrije verkeer van goederen in de interne markt. Wanneer deze toetsen niet tot enige belemmeringen leiden, zal deze afspraak in de loop van 2017 worden toegevoegd aan de Reclamecode voor Voedingsmiddelen. Deze beslissing van de FNLI is een goede stap in de verdere aanscherping van de Reclamecode voor Voedingsmiddelen.

Kortom, bekeken zal worden of het gebruik van deze characters op levensmiddelen aan banden kan worden gelegd. Dit heeft m.i. eenzelfde effect als reclame voor levensmiddelen gericht op kinderen. Als een restrictie op dit gebruik vanuit Europese wetgeving kan, dan zal worden toegevoegd aan de verboden in de Reclamecode voor Voedingsmiddelen.  In de loop van 2017 zal hierover meer duidelijkheid zijn.

Lees de brief aan de kamer.